R.00 Liquidatie Stadsregio Arnhem Nijmegen - Voordeel € 232.000
De liquidatie van de Stadsregio Arnhem Nijmegen leidt tot een voordeel van € 232.000.

R.01/R.07 Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden (VGGM) resultaat 2015 - Voordeel € 703.000
Op 22 juni 2016 is in het Algemeen Bestuur van VGGM de jaarrekening 2015 inclusief resultaatbestemming vastgesteld. De resultaatbestemming leidt tot een incidentele uitkering aan de gemeente Arnhem van € 703.000. Dit bestaat uit € 430.000 voordeel op de brandweer (R.01 Veiligheid) en € 273.000 voordeel op de GGD inclusief facilitaire zaken (R.07 Gezondheid en milieu).

R.06 ESF subsidie actie Jeugdwerkloosheid - Voordeel € 1.155.000
In verband met een subsidie die is aangevraagd bij het Europees Sociaal Fonds (ESF) is een voordeel ontstaan op de personele inzet voor Werk en Inkomen. Aangezien de doelen van de subsidie zijn gerealiseerd vanuit de bestaande bezetting zijn er geen extra personeelslasten. Hierdoor ontstaat een voordeel ten opzichte van de begroting.
Het voordeel bestaat uit 2 hoofdcomponenten. De eerste component betreft een subsidie van het Europees Sociaal Fonds voor het jaar 2015 inzake de aanpak jeugdwerkloosheid (ESF-J). Bij de einddeclaratie is geconstateerd dat gemeente Arnhem aanspraak maakt op een bedrag van € 575.000. De subsidie is in 2016 uitgekeerd door het agentschap SZW. Mede vanwege onzekerheid over de hoogte van het subsidiebedrag, is dit bedrag in 2015 niet geboekt als vordering en resulteert dit tot een voordeel in 2016.
De andere component van € 590.000 betreft een subsidie Jeugdwerkloosheid van het Europees Sociaal Fonds voor de fase 2015/ 2016 (ESF-I). De einddeclaratie en controle vindt plaats in 2017. Op basis van prognoses is de verwachting dat gemeente Arnhem € 590.000 ontvangt. Een bedrag van € 280.000 is in 2016 reeds als voorschot ontvangen. Het resterende bedrag is geboekt als vordering.

R.06 Participatiebudget - Voordeel € 1.836.000
Vanuit de niet-bestede middelen 2015 is € 1.289.000 toegevoegd aan het budget 2016 onder andere om incidenteel de taakstelling op de ID regeling (€ 1.000.000) op te kunnen vangen. In de realisatie van het participatiebudget is echter gebleken dat deze taakstelling reeds in het kader 2016 is opgevangen. Dit wordt veroorzaakt doordat de kosten voor de ID regeling harder zijn teruggelopen dan verwacht door een grotere uitstroom uit de regeling.
Daarnaast is het aantal PW-ers met een reïntegratietraject via SZeebra verder in beeld gebracht. De Arnhemse bijstandsgerechtigden blijken meer problemen op diverse leefdomeinen te hebben dan vooraf ingeschat. De trajecten richting werk vanuit de cluster Werk & Inkomen blijken niet altijd passend voor deze doelgroep te zijn. Daardoor zijn minder reïntegratietrajecten ingezet dan vooraf verwacht. De trajecten die wel passend waren en zijn ingezet, zijn relatief succesvoller geweest (zie indicator: % succesvolle gereïntegreerde PW-ers). In 2017 worden meer trajecten Activerend werk ingezet voor de doelgroep met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.
Tot slot is in 2016 terughoudend omgegaan met het aangaan van nieuwe langlopende trajecten (verplichtingen) op het gebied van participatie. Dit om de teams leefomgeving maximale invloed te geven op de inzet van het budget.

R.06 BUIG: aanpassingen additionele vangnetregelingen - Voordeel € 3.315.000
In 2016 is eenmalig sprake van een additioneel vangnet. Dit vangnet houdt in dat het risico van de gemeente wordt beperkt tot een bedrag van € 30 per inwoner. In de begroting is rekening gehouden met een tekort op de BUIG van € 7.900.000. Op basis van het additioneel vangnet is het maximaal tekort € 4.600.000. Hierdoor ontstaat een voordeel van ruim € 3.300.000.

R.06 BUIG: aanvullende rechten vangnetregeling 2015 - Voordeel € 1.135.000
Bij de berekening van het vangnet wordt rekening gehouden met de door een gemeente niet-rechtmatig verstrekte BUIG-uitkeringen. Deze uitkeringsbedragen worden in mindering gebracht op de vangnet-uitkering.
Tijdens de aanvraag in 2016 is een foutenpercentage van 0% vastgesteld  bij de berekening van het vangnet over 2015. Dit leidt tot een extra vangnet-bedrag van € 1.135.000.

R.06 Budget voor herindicaties - Voordeel € 517.000
Jaarlijks is bijna € 700.000 aan budget beschikbaar voor eventueel extra benodigde capaciteit voor herindicaties. In 2016 zijn de herindicaties door de wijkteams uitgevoerd en is nauwelijks extra inzet nodig geweest. Dit leidt tot een voordeel van € 517.000.

R.06 Budget AWBZ-MO middelen - Voordeel € 1.322.000
Sinds 2015 wordt de decentralisatie uitkering Maatschappelijke Opvang (MO) opgehoogd met gedecentraliseerde middelen uit de (voormalige) AWBZ. Het gaat hierbij om het budget AWBZ functie begeleiding en persoonlijke verzorging die in het verlengde van begeleiding wordt geboden.
De centrumgemeente Arnhem kreeg hiervoor extra middelen vanuit het Rijk. In 2015 en 2016 heeft zichtbare uitnutting van dit budget maar ten dele voorgedaan, mogelijk is een deel van deze kosten binnen de Wmo 2015 ook onder de producten Begeleiding en Persoonlijke verzorging geboekt.

R.07 Afval - Voordeel € 546.000
Als gevolg van het uitstel van de invoering van de verbrandings- en exportheffing is over 2016 een bedrag van € 546.000 aan lagere kosten gerealiseerd. Dit incidentele voordeel wordt ten gunste van de algemene middelen gebracht.

R.08 Arnhem Centraal: OV Terminal - Voordeel € 1.350.000
Prorail heeft de (voorlopige) eindbalans opgemaakt met betrekking tot de transferhal. Er is een bedrag van € 3.000.000 over waarvan 45% toekomt aan de gemeente Arnhem. Dit levert een voordeel op van € 1.350.000.

R.08 Woonschepen vrijval - Voordeel € 236.000
Via het raadsbesluit van 25 juni 2012 is een bedrag van € 1.500.000 beschikbaar gesteld om te komen tot een uitgewerkt voorstel voor de nieuw te creëren ligplaatsen en om de nodige maatregelen voor de tijdelijke locaties te kunnen uitvoeren. Op dit moment moet nog voor 1 woonark een definitieve oplossing komen. Aan budget resteert nog € 236.000. Gezien de beperkte kosten die hiervoor nog worden verwacht, is besloten dit bedrag te laten vrijvallen en de toekomstige kosten ten laste van de algemene middelen te brengen.

R.09 Rente en rentemanagement - Voordeel € 7.308.000
Het voordeel op rentemanagement wordt grotendeels bepaald door twee componenten. De buffer rentemanagement is in 2016 niet aangesproken, dit omdat de rente constant laag is gebleven. Dit leidt tot een voordeel van € 6.000.000. Daarnaast is ten opzichte van de begroting een voordeel behaald, omdat de rente is achtergebleven. Dit geeft een treasuryresultaat van € 1,3 miljoen.
In de MJPB 2017-2020 is het voordeel op rentemanagement als structureel bestempeld en structureel ingezet. Op basis van doorrekeningen met een pessimistisch scenario van rentestijging, bleek dat een structureel lagere rentelast in de MJPB 2017-2020 kon worden opgenomen.

R.09 Gemeentefonds: meicirculaire (inclusief IU Sociaal Domein) - Voordeel € 11.564.000
De begroting van het gemeentefonds is gebaseerd op de raming in de meicirculaire 2015. In de circulaires die daarop volgen wordt deze raming telkens naar boven of beneden bijgesteld. De definitieve stand over het jaar 2016 wordt pas verrekend in 2017 op basis van de meicirculaire 2017.
Het accres over 2016 is in de septembercirculaire 2015 ten opzichte van de meicirculaire 2015 flink naar boven bijgesteld (effect voor Arnhem circa € 3.000.000). Vervolgens is het accres in de meicirculaire 2016 weer licht naar beneden bijgesteld. Dit is het resultaat van een veelheid aan mutaties op de rijksbegroting. In de septembercirculaire 2016 is het accres over 2016 weer licht naar boven bijgesteld.
Besloten is tot een nieuwe verdeling van de budgetten voor Beschermd Wonen. Voor Arnhem betekent dit een verhoging van het budget voor Beschermd Wonen (onderdeel van de IU Sociaal Domein WMO) van € 3.500.000 miljoen. Aangezien vorig jaar op basis van de meicirculaire 2015 de verlaging op Beschermd Wonen (evenals de andere onderdelen van de IU Sociaal Domein) verrekend zijn met de algemene middelen, komt de positieve aanpassing op dit budget vanaf 2016 weer ten gunste van de algemene middelen. Daarnaast valt de IU Sociaal Domein in de meicirculaire 2016 als gevolg van aanpassingen in het macrobudget en toepassing van objectieve verdeelmodellen voor Arnhem flink gunstig uit (effect in 2016 circa € 3.000.000).
Naast de ontwikkelingen op het accres hebben de ontwikkelingen op de diverse maatstaven van de algemene uitkering in 2016 voor positieve resultaten gezorgd. De in 2016 ontvangen decentralisatie- en integratieuitkeringen zijn of worden veelal verrekend met de reguliere programma's waarop de intensiveringen of extra lasten zich hebben voorgedaan of in het komende jaar gaan voordoen.Het definitief accres over 2015 is in de meicirculaire 2016 bekend gemaakt en dit is een verbetering van 0,3%, ofwel € 50.000.000. Voor Arnhem betekent dit een voordeel van circa € 500.000 dat is ontvangen in 2016. Daarnaast zijn er meerdere afrekeningen geweest over 2015 en 2014. In totaal is in 2016 € 11.100.000 ontvangen die niet begroot was. De oorzaak ligt voornamelijk in het bijstellen of definitief vaststellen van de maatstaven en het accres.

R.09 Dividend BNG - Voordeel € 106.000
De BNG heeft bekendgemaakt dat de netto winst van de bank over 2015 € 226.000.000 bedraagt. Het voorstel aan de aandeelhouders is om evenals in voorgaande jaren 25% hiervan als dividend uit te keren, € 57.000.000. Voor Arnhem betekent dat een bedrag van € 506.000. Ten opzichte van de raming in de MJPB (€ 400.000) betekent dit een voordeel € 106.000. Over het jaar 2016 is nog geen voorstel van de aandeelhouders van de BNG bank beschikbaar.

R.09 Lagere kapitaallasten agv onderuitputting geplande investeringen - Voordeel € 2.362.000
Op basis van de werkelijk gerealiseerde investeringen is berekend hoe groot de kapitaallasten in 2016 zijn. Afgezet tegen de eerder gemaakte raming voor de begroting van 2016, ontstaat een incidenteel voordeel van € 2.362.000.

R.09 Onvoorzien en strikt onvermijdbaar - Voordeel € 1.039.000
Jaarlijks is in de begroting een budget opgenomen voor onvoorzien en strikt onvermijdbaar. In 2016 is hier geen beroep op gedaan.

R.01 Brandbestrijding - Nadeel € 343.000
In 2016 is de brandweerkazerne opgeleverd. Er is met de brandweer een kostprijsdekkende huur afgesproken. Door twee oorzaken ontstaat een structureel nadeel in de begroting:
1. Bij de bepaling van de kostprijsdekkende huur wordt uitgegaan van annuïtair afschrijven, terwijl de gemeente lineair afschrijft. De lineaire afschrijving is in de eerste periode van de afschrijvingstermijn hoger dan een afschrijving op annuïteitenbasis. Hierdoor dekt de gehele huur in de beginperiode alleen de kapitaallasten en is er geen budget meer voor de beheerslasten van 2016 ad € 117.000.
2. De werkelijke investering in de kazerne is lager uitgevallen  dan begroot. De kapitaallasten vielen hierdoor lager uit en de huur kon hierdoor voor  de huurder worden verlaagd. Het voordeel ontstaan op de kapitaallasten is bij het opstellen van de MJPB 2017-2020 in plaats van ten gunste aan de huuropbrengst, ten gunste van de algemene middelen gebracht. Dit geeft een nadeel van € 226.000 in 2016.

R.02 Havens - Nadeel € 70.000
Het aantal passagiersschepen dat Arnhem heeft aangedaan is minder afgenomen dan verwacht. Dit is een gevolg van dat steeds meer rederijen de faciliteiten die Arnhem op de kades en in de haven te bieden heeft, gebruiken voor de herinrichting van hun schepen, het organiseren van trainingen en als winterligplaats. Het aantal passagiersschepen dat Arnhem met passagiers aan boord aandoet is als verwacht nagenoeg gelijk gebleven als in 2015. Per saldo is het voor 2016 eerder verwachte tekort van € 100.000 beperkt gebleven tot € 70.000. In 2017 wordt de betekenis van havens en kades voor Arnhem met de mogelijke kansen en belemmeringen in kaart gebracht.

R.03 Marktbeheer - Nadeel € 127.000  
In 2016 is het aantal marktkooplieden verder teruggelopen. De teruggang is een trend die al jaren in den lande zichtbaar is en ook in Arnhem doorzet. In financiële zin betekent dit dat de inkomsten van de markt achterblijven bij de begrote bedragen. Daarnaast heeft de verplaatsing van de vrijdag- en zaterdagmarkt in het centrum - van het kerkplein naar locatie de markt - extra kosten met zich meegebracht. Het nieuwe marktterrein is bij de inrichting voorzien van goede faciliteiten (water, elektriciteit) voor de markt.

R.03 Urenoverschrijding economisch beleid - Nadeel € 864.000
De Arnhemse economie is volop in beweging: behoud van de basiskwaliteit en een vitale centrumstad met evenementen, maar tevens investeren in sterke en kansrijke economische sectoren. In het afgelopen jaar bleek het noodzakelijk dat er binnen het cluster Beleid en Regie meer inzet werd gepleegd op deze opgave wegens de grote veranderingen die hier spelen. Om mee te kunnen gaan in deze beweging was een grote mate van flexibele inzet van mankracht noodzakelijk.
Deze overschrijding wordt gedeeltelijk gedekt door baten uit detacheringen en diverse uitkeringen die zijn verantwoord op R.09. Deze baten vallen gefragmenteerd uiteen in kleine bedragen, waardoor ze niet separaat als afwijking staan vermeld.

R.04/R.05 MFC's exploitatie en beheer - Nadeel € 590.000
De exploitatie van de MFC's is structureel niet sluitend. Als gevolg van onduidelijkheid over de beleidskaders en onvolledige afspraken met de gebruikers heeft geen afrekening van de servicekosten plaatsgevonden, waardoor de tekorten niet zichtbaar waren. Het nadeel bedraagt in totaal € 590.000 (€ 465.000 structureel + btw € 125.000 incidenteel).
Door het nemen van maatregelen in de organisatie en exploitatie van de MFC's kan het financiële beeld van de MFC's aanzienlijk worden verbeterd. In de MJPB 2017-2020 zijn deze maatregelen hiertoe verder uitgewerkt en financieel vertaald.

R.05 Musis asbest - Nadeel € 2.162.000
Dit nadeel is veroorzaakt door de onverwachte vondst van asbest bij de vernieuwing van Musis onder een betonvloer en ingemetselde ruimte. In 2016 is € 933.000 aan kosten gerealiseerd. Daarnaast is een voorziening getroffen voor € 1.425.000 voor nog te verwachten asbestkosten. In totaal leidt dit tot een nadeel van € 2.358.000. Dit is in overeenstemming met de melding in de Najaarsrapportage Grondexploitatie en Investeringsprojecten gebouwen 2016. Door een bijdrage vanuit het project Musis van € 200.000 (onttrekking BR Cultureel Vastgoed), is het nadeel € 2.162.000.

R.05 Terugkoop MSA vastgoed - Nadeel € 1.439.000
Per 1-1-2016 is het voormalig cluster Musis Sacrum Schouwburg Arnhem verzelfstandigd en verder gegaan als stichting Musis en Stadstheater Arnhem (MSA). In het raadsvoorstel Verzelfstandiging (mei / juni 2015) is vastgelegd dat de gebouwen (Musis en Stadstheater) in eigendom van de gemeente Arnhem blijven. Voor wat betreft de inrichting en inventaris is door middel van een demarcatielijst vastgelegd welke activa in eigendom van de gemeente blijven en welke overgaan naar de zelfstandige stichting. Bij de eerste accountantscontrole van het zelfstandige MSA blijkt dat op de balans een aantal posten staat dat onderdeel is van het gebouw. Deze activa zijn onterecht overgedragen van gemeente aan MSA. Bovendien gaat het bij drie posten om onderdelen van het gebouw Musis, die bij de verbouwing/ nieuwbouw zijn gesloopt. De correctie in de vorm van terugkoop van de activa, vervroegde aflossing van de lening en vervolgens afboeken van de activa levert een incidenteel nadeel op van € 1.439.000. De verlaging van de subsidie leidt tot structureel voordeel in de kapitaallasten, aflopend van € 130.000 in 2017, € 127.000 in 2018, naar € 124.000 in 2019.

R.05 Frictiekosten verzelfstandiging Kunstbedrijf - Nadeel € 1.143.000
Het Kunstbedrijf heeft met de uitvoering van het herstelplan ingrijpende veranderingen ondergaan. De eigen organisatie is veel kleiner en flexibeler geworden en ze richten zich vooral op hun rol als intermediair en expertisecentrum. Ze kunnen met een flexibel aanbod goed inspelen op de vragen van de klanten. In 2015 is het detacheringscontract tussen gemeente en Kunstbedrijf beëindigd. Het voormalig gedetacheerd personeel is boventallig geworden en zal uiterlijk per 1-9-2017 uit dienst treden. Er is in 2015 een voorziening getroffen ter dekking van de gedeeltelijke kosten. De voormalig medewerkers van Kunstbedrijf blijken echter moeilijk herplaatsbaar. De bestaande voorziening blijkt na actualisering en herberekening van de te verwachten kosten op basis van de totale opgebouwde rechten van de betreffende medewerkers, te laag te zijn. Met deze ophoging van de voorziening is in de begroting 2016 nog geen rekening gehouden. Dit betreft een nadeel op het gebied van personeel, dat vanwege de ontstaansgeschiedenis binnen het programma R.05 Cultuur verantwoord wordt.  

R.05 Rozet: onderhoud en servicekosten - Nadeel € 302.000
Het verschil ontstaat vooral doordat het gebouw duurder in onderhoud is dan vooraf geraamd. Daarnaast blijven de verwachte opbrengsten uit servicekosten die bij de huurders kunnen worden ondergebracht achter. Er is een nieuwe huurovereenkomst waarin betere afspraken zijn gemaakt. Verwacht wordt dat geen nadeel meer optreedt.

R.05 Herstel constructiefouten Het Gelders Stadion B.V. - Nadeel € 257.000
De gemeente is veroordeeld door de rechtbank tot het betalen van schade in verband met Het Gelders Stadion B.V. De oorzaak van dit geschil stamt uit 2003. In dat jaar is het Gelredome door de gemeente verkocht. De rechtszaak handelde over gebreken van bouwkundige aard.

R.05 Sportcomplex Valkenhuizen brand loods - Nadeel € 186.000
De brand in de loods op sportcomplex Valkenhuizen heeft tot € 240.000 schade geleid. Er is € 54.000 uitgekeerd door de verzekeraar. Dit leidt tot een netto schade van € 186.000.

R.06 Presikhaaf Bedrijven - Nadeel € 4.585.000
De gewijzigde begroting van Presikhaaf Bedrijven (met een gewijzigde opzet) is door middel van een separaat raadsvoorstel voorgelegd aan de raad (ter instemming). In deze gewijzigde begroting is de meest actuele stand opgenomen van het totale resultaat Presikhaaf Bedrijven voor het jaar 2016. De bijdragen van gemeentenHet resultaat komen uit op een bedrag van € 73.613.000. Het Arnhemse aandeel hierin bedraagt € 38.551.000 (52,37%). Door dit aandeel te verrekenen met de ontvangen Rijkssubsidie WSW en het bedrag dat in de Arnhemse begroting voor Presikhaaf Bedrijven is opgenomen, resteert een nadeel van € 4.585.000.
De belangrijkste oorzaken van dit nadeel, die reeds vermeld zijn aan de raad zijn, zijn vertraging Bresdo, nieuwe cao WSW en ambtenaren, frictiekosten lopende reorganisatie, stijging overige bedrijfskosten en voorziene transitiekosten 2016.

R.06 Bijstand terugbetaling onterechte boetes - Nadeel € 351.000
In de raad van 22 maart 2016 is de motie 'Terugbetalen onterechte boetes bijstand' aangenomen op basis van een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB). De CRvB oordeelde begin 2016 dat de hoogte van een boete zo moet worden vastgesteld, dat rekening wordt gehouden met draagkracht. Deze werkwijze is in Arnhem inmiddels ingevoerd. Met de motie is besloten om eerdere opgelegde boetes waarbij geen rekening werd gehouden met draagkracht te compenseren. Deze compensatie leidt tot een incidenteel knelpunt en bedraagt in totaal € 351.000.

R.06 Armoedebeleid beschermingsbewind en Budgetondersteuning op Maat (BooM) - Nadeel € 325.000
Het aantal inwoners in beschermingsbewind is in 2016 verder toegenomen (per saldo een toename van 203 klanten in 2016). Dit heeft tot een nadelig resultaat geleid op dit terrein van € 569.000. Eén van de interventies op de oplopende kosten voor beschermingsbewind is het project BooM. Doel van dit project is het realiseren van een besparing op kosten beschermingsbewind door het bieden van een lichter alternatief in de vorm van budgetbeheer eventueel gecombineerd met budgetcoaching naar financiële zelfredzaamheid. Daarnaast zetten we in op actief benaderen van en samenwerken met beschermingsbewindvoerders om doorstroom naar BooM te stimuleren. De eerste opheffingsverzoeken zijn toegekend door de rechtbank, maar de samenwerking levert nog niet het verwachte resultaat op. Het project is in de loop van 2016 geïntensiveerd, maar later dan waar in de businesscase rekening mee was gehouden. Hierdoor zijn niet alle financiële middelen binnen BooM ingezet en is de uitnutting van het budget BooM achtergebleven met een bedrag van € 244.000.

R.06 Sociale Bank Centraal Gelderland (SBCG): opbrengst kredietvergoeding - Nadeel € 605.000
Het aantal kredietaanvragen is de afgelopen jaren nagenoeg hetzelfde gebleven. De gemiddelde kredietsom is echter licht gedaald, wat resulteert in minder rente inkomsten. De aanvragen zijn echter complexer geworden door meer schulden. Het werk is daardoor niet minder geworden. Door de digitalisering blijft het met de huidige bezetting acceptabel. De betalingsachterstanden nemen eveneens toe, zodat ook op het gebied van debiteurenbeheer alle inzet nodig blijft. Daarnaast is door oplopende betalingsachterstanden noodzakelijkerwijs de voorziening dubieuze debiteuren verhoogd, waardoor de kosten zijn gestegen.

R.06 SBCG: Beëindiging WSNP activiteiten - Nadeel € 255.000
Als gevolg van het beëindigen van de dienstverlening WSNP en de daarmee gepaard gaande afbouw van formatie is een incidenteel tekort ontstaan van € 250.000.

R.07 Energiekosten voor DRIS bij bushaltes - Nadeel € 245.000
De energiekosten voor DRIS bij bushaltes vallen aanzienlijk hoger uit. Dit zijn betaalde voorschotten aan de energieleverancier. De verwachting is dat een groot deel van dit bedrag in 2017 terug zal worden ontvangen, aangezien het werkelijk verbruik lager lijkt.

R.08 Leges WABO - Nadeel € 2.632.000
De leges inkomsten uit de bouw zijn tegengevallen. De grote bouwprojecten genereren bij de bouwleges de hoogste legesinkomsten. In 2016 waren er vooral kleinere bouwprojecten.

R.09 Belastingopbrengsten: leegstand - Nadeel € 1.455.000
Het nadelig resultaat bij belastingen wordt veroorzaakt door de volgende onderdelen:
Waardeontwikkeling niet-woningen
De verordening 2016 is opgesteld op basis van een inschatting van de WOZ-waarden voor een nieuwe peildatum. De waarde voor niet-woningen is hierbij te hoog ingeschat. De werkelijke waarde ligt op een lager niveau en betekent voor 2016 een lagere opbrengst dan begroot. Daarnaast liggen de kosten van de financiële afwikkeling van bezwaren hoger dan begroot. Per saldo leidt dit tot een nadelig resultaat van € 800.000.
Leegstand niet-woningen
Als gevolg van de toegenomen leegstand van niet-woningen zijn minder opbrengsten OZB en rioolheffing gerealiseerd dan begroot. Dit heeft tot een nadelig resultaat geleid van € 350.000.
Oninbaarheid en verhogen voorziening dubieuze debiteuren
De regie op de openstaande vorderingen is strakker georganiseerd. Oude en opmerkelijke posten zijn met voorrang afgewikkeld, waarbij ook de inzet van de deurwaarder nadrukkelijker is bewaakt. Het effect is een afname van oude vorderingen, maar ook meer afboekingen van vorderingen. Dit veroorzaakt een incidenteel nadeel van per saldo € 245.000.

R.09 ICT - Nadeel € 841.000
In aanloop naar de samenwerking binnen de Connectie is door de ICT afdelingen van de 3 deelnemende gemeenten (Arnhem, Renkum en Rheden) een bedrijfsplan opgesteld. In het bedrijfsplan is aangegeven dat in 2016 extra capaciteit nodig is om de taken bij ICT goed uit te kunnen voeren. De vertraging in de besluitvorming inzake de regionale samenwerking en extra werkzaamheden als gevolg van ontwikkelingen binnen de gemeente zijn hier debet aan. Het betreft een oude taakstelling die nu is geborgd in het bedrijfsplan.
Daarnaast vergt de invoering van het zaakgericht werken de nodige extra inspanningen op het gebied van functioneel beheer. Deze extra inspanningen worden zowel in het project zaakgericht werken als in de beheersituatie geleverd en leidt tot inhuur boven de structurele formatie. Op het moment dat het systeem volledig is geïmplementeerd (verwacht begin 2018) zal de inhuur ten behoeve van het zaakgericht werken zijn afgebouwd.

R.09 Sociaal plan gemeente Arnhem - Nadeel € 2.016.000
Ultimo 2016 is het Sociaal Plan Gemeente Arnhem (SPGA) afgelopen. Nog niet alle medewerkers die onder dit plan vielen zijn geplaatst. Voor de overige medewerkers, die ontslagen worden of waarvoor verlenging geldt, is een voorziening gevormd ter grootte van de verwachte toekomstige vergoeding. De dotatie aan deze voorziening is de voornaamste reden van de overschrijding.

R.09 Indexatie loonkosten obv nieuwe Cao - Nadeel € 2.646.000
Daarnaast hebben de VNG en de vakbonden op 27 januari 2016 een akkoord over de Cao Gemeenten gesloten. Per 1 januari 2016 zijn de salarissen met 3%, en per 1 januari 2017 met 0,4% gestegen. In de begroting 2016 is hier nog geen rekening mee gehouden, maar dit is wel verwerkt in MJPB 2017-2020.